I. PANIMULA
Ano nga ba ang maikling kwento? Ito ay isang uri ng masining na panitikan na tinatayang hindi lalagpas sa pitong libo at limang daang salita. Ito ay may banghay, tauhan paksa at tagpuan.
II. PORMALISTIKO
A. Buod o Synopsis
Pumunta sila Ka Albina kasama ang kanyang anak na si Nati at pamangking si Pilang upang magdala ng pagkain sa bukid.Kasama nila si Ore na nagpapahuli at parang may malalim na iniisip.
Pagdating nila roon may mga nagtatarabaho na. Habang abala sa pag-aayos sila Nati at Pilang nagpupumilit na tumulong si Pastor kay Pilang. Inabutan ni Pilang si Pastor ng kape at hinawakan naman ni Pastor ang kamay ni Pilang.
Nung kumakain na sila si Pastor ay pasulyap-sulyap. Pagkatpos nilang kumain inumpisahan nilang magsuyuan, nag-araro si pastor at si Ore, para silang nagpapaligsahan sa ingay at sigawan, lihim na nagpaligsahan nga ang dalawa.Nagpakitang gilas ang mga kalabaw nila nanahimik lang ang dalawang dalaga mabilis ang kalabaw ni Pastor nahuihuli lamang si Ore. Napagaod na ang kanilag mga kalabaw at si pastor nga ang nanalo sa tila paligsahan nila.
Tanghali na noon kakain na uli sila tumigil si Pastor nagpahinga narin ang kanilang mgakalabaw nakatawa silang lumapit sa kanilang mga kasamahan hinimas himas naman muna ni Ore ang kaniyang kalabaw sapagkat pagod na pagod ito.noong naupo na si Ore ilang hakbang ang layo kila Pilang at katabi ni Pator ay nilapitan ni Pilang si Ore at binigyan ng pagkain nawala ang pagod at hirap ni Ore bagamat natalo ni Pastor si Ore sa pag-aararo ay natalo naman ni Ore si Pastor sa pag-ibig ni Pilang.
B. MGA ELEMENTO
1. PAKSA
Ang pagpapaligsahan ng dalawang tao para sa isang pag-ibig at ang pagpilipi ng isang tao para sa ikasasaya g kanyang puso.
1. TAGPUAN
Ang tagpuan ng akda ay sa araruhing tubigan nina Ka Teryo at Ka Albina.
2. TAUHAN
Pilang ang pamangkin ni Ka Albina, Pastor ang may gusto kay Pilang, Ore may gusto rink ay Pilang, Ka Albina tiya ni Pilang
3. BANGHAY
a. PAPATAAS NA AKSYON
Pumunta sila Ka Albina kasama ang kanyang anak na si Nati at pamangking si Pilang upang magdala ng pagkain sa bukid.Kasama nila si Ore na nagpapahuli at parang may malalim na iniisip.
b. SAGLIT NA KAKINTALAN
Pagdating nila roon may mga nagtatarabaho na. Habang abala sa pag-aayos sila Nati at Pilang nagpupumilit na tumulong si Pastor kay Pilang. Inabutan ni Pilang si Pastor ng kape at hinawakan naman ni Pastor ang kamay ni Pilang.
A. PAPATAAS NA AKSYON
Nung kumakain na sila si Pastor ay pasulyap-sulyap. Pagkatpos nilang kumain inumpisahan nilang magsuyuan, nag-araro si pastor at si Ore, para silang nagpapaligsahan sa ingay at sigawan, lihim na nagpaligsahan nga ang dalawa
d. TUNGGALIAN
.Nagpakitang gilas ang mga kalabaw nila nanahimik lang ang dalawang dalaga mabilis ang kalabaw ni Pastor nahuihuli lamang si Ore. Napagaod na ang kanilag mga kalabaw at si pastor nga ang nanalo sa tila paligsahan nila.
a. KASUKDULAN
Tanghali na noon kakain na uli sila tumigil si Pastor nagpahinga narin ang kanilang mgakalabaw nakatawa silang lumapit sa kanilang mga kasamahan hinimas himas naman muna ni Ore ang kaniyang kalabaw sapagkat pagod na pagod ito.noong naupo na si Ore ilang hakbang ang layo kila Pilang at katabi ni Pastor ay nilapitan ni Pilang si Ore at binigyan ng pagkain nawala ang pagod at hirap ni Ore bagamat natalo ni Pastor si Ore sa pag-aararo ay natalo naman ni Ore si Pastor sa pag-ibig ni Pilang.
b. WAKAS
ay nilapitan ni Pilang si Ore at binigyan ng pagkain nawala ang pagod at hirap ni Ore bagamat natalo ni Pastor si Ore sa pag-aararo ay natalo naman ni Ore si Pastor sa pag-ibig ni Pilang.
. III. TEORYANG PAMPANITIKAN
A. IPALIWANAG ANG MGA TEORYANG PAMPANITIKAN
Ang mga teoryang pampanitikan ay ang mga hinihinalaang pinagmulan ng ideya ng mga manunulat para sila ay makagawa ng mga katha nila. Ilan na rito ang:
1. Teoryang Klasismo- naglalaman ng mga payak na pangyayari.
2. Teoryang Humanismo- nagpapakita ng mga kakayahan ng mga tao at ang kalakasan nito.
3. Teoryang Imahismo- gumagamit ng mga imahen sa kanilang akda.
4. Teoryang Feminismo- binibigyang-diin ang paglaban ng mga kababaihan
5. Teoryang Arkitaypal- Ang paggamit ng may-akda ng mga simbolismo sa kanyang akda.
6. Teoryang Pormalistiko- mga akdang ginagamitan ng tuwirang panitikan.
7. Teoryang Eksistensyalismo- layunin na ipakita na ang tao ay may kakayahang pumili.
8. Teoryang Romantisismo- pagpapakita ng mga paraan ng isang tao na ipakita ang kanyang pagmamahal
9. Teoryang Bayograpikal- mga akdang personal na nararamdaman ng may-akda.
10. Teoryang Saykoanalitiko- ang pagnanasa ng isang tao o pagiging agresibo sa gawaing sekswal.
B. TEORYANG GAGAMITIN SA PAGSUSURI
Teoryang Eksistensyalismo
PAGSUSURI GAMIT ANG TEORYANG NAPILI
Sapagkat katulad ni Pilang, kahit na si Pastor pa ang nagwagi sa kanilang “paligsahan” ni Ore ay si Ore pa rin ang pinili niya, at siya ay may kakayahang pumili kung ano ang kanyang naisin.
REAKSYON
Nakakatuwa ang nagging transisyon at ang pinaparating ng kwento na ang isang tao ay hindi lamang talaga namimili ng kanyang magugustuhan sa pisikal na kaanyuan lamang kundi pati na rin sa bukal ng kalooban.
Ano nga ba ang maikling kwento? Ito ay isang uri ng masining na panitikan na tinatayang hindi lalagpas sa pitong libo at limang daang salita. Ito ay may banghay, tauhan paksa at tagpuan.
II. PORMALISTIKO
A. Buod o Synopsis
Pumunta sila Ka Albina kasama ang kanyang anak na si Nati at pamangking si Pilang upang magdala ng pagkain sa bukid.Kasama nila si Ore na nagpapahuli at parang may malalim na iniisip.
Pagdating nila roon may mga nagtatarabaho na. Habang abala sa pag-aayos sila Nati at Pilang nagpupumilit na tumulong si Pastor kay Pilang. Inabutan ni Pilang si Pastor ng kape at hinawakan naman ni Pastor ang kamay ni Pilang.
Nung kumakain na sila si Pastor ay pasulyap-sulyap. Pagkatpos nilang kumain inumpisahan nilang magsuyuan, nag-araro si pastor at si Ore, para silang nagpapaligsahan sa ingay at sigawan, lihim na nagpaligsahan nga ang dalawa.Nagpakitang gilas ang mga kalabaw nila nanahimik lang ang dalawang dalaga mabilis ang kalabaw ni Pastor nahuihuli lamang si Ore. Napagaod na ang kanilag mga kalabaw at si pastor nga ang nanalo sa tila paligsahan nila.
Tanghali na noon kakain na uli sila tumigil si Pastor nagpahinga narin ang kanilang mgakalabaw nakatawa silang lumapit sa kanilang mga kasamahan hinimas himas naman muna ni Ore ang kaniyang kalabaw sapagkat pagod na pagod ito.noong naupo na si Ore ilang hakbang ang layo kila Pilang at katabi ni Pator ay nilapitan ni Pilang si Ore at binigyan ng pagkain nawala ang pagod at hirap ni Ore bagamat natalo ni Pastor si Ore sa pag-aararo ay natalo naman ni Ore si Pastor sa pag-ibig ni Pilang.
B. MGA ELEMENTO
1. PAKSA
Ang pagpapaligsahan ng dalawang tao para sa isang pag-ibig at ang pagpilipi ng isang tao para sa ikasasaya g kanyang puso.
1. TAGPUAN
Ang tagpuan ng akda ay sa araruhing tubigan nina Ka Teryo at Ka Albina.
2. TAUHAN
Pilang ang pamangkin ni Ka Albina, Pastor ang may gusto kay Pilang, Ore may gusto rink ay Pilang, Ka Albina tiya ni Pilang
3. BANGHAY
a. PAPATAAS NA AKSYON
Pumunta sila Ka Albina kasama ang kanyang anak na si Nati at pamangking si Pilang upang magdala ng pagkain sa bukid.Kasama nila si Ore na nagpapahuli at parang may malalim na iniisip.
b. SAGLIT NA KAKINTALAN
Pagdating nila roon may mga nagtatarabaho na. Habang abala sa pag-aayos sila Nati at Pilang nagpupumilit na tumulong si Pastor kay Pilang. Inabutan ni Pilang si Pastor ng kape at hinawakan naman ni Pastor ang kamay ni Pilang.
A. PAPATAAS NA AKSYON
Nung kumakain na sila si Pastor ay pasulyap-sulyap. Pagkatpos nilang kumain inumpisahan nilang magsuyuan, nag-araro si pastor at si Ore, para silang nagpapaligsahan sa ingay at sigawan, lihim na nagpaligsahan nga ang dalawa
d. TUNGGALIAN
.Nagpakitang gilas ang mga kalabaw nila nanahimik lang ang dalawang dalaga mabilis ang kalabaw ni Pastor nahuihuli lamang si Ore. Napagaod na ang kanilag mga kalabaw at si pastor nga ang nanalo sa tila paligsahan nila.
a. KASUKDULAN
Tanghali na noon kakain na uli sila tumigil si Pastor nagpahinga narin ang kanilang mgakalabaw nakatawa silang lumapit sa kanilang mga kasamahan hinimas himas naman muna ni Ore ang kaniyang kalabaw sapagkat pagod na pagod ito.noong naupo na si Ore ilang hakbang ang layo kila Pilang at katabi ni Pastor ay nilapitan ni Pilang si Ore at binigyan ng pagkain nawala ang pagod at hirap ni Ore bagamat natalo ni Pastor si Ore sa pag-aararo ay natalo naman ni Ore si Pastor sa pag-ibig ni Pilang.
b. WAKAS
ay nilapitan ni Pilang si Ore at binigyan ng pagkain nawala ang pagod at hirap ni Ore bagamat natalo ni Pastor si Ore sa pag-aararo ay natalo naman ni Ore si Pastor sa pag-ibig ni Pilang.
. III. TEORYANG PAMPANITIKAN
A. IPALIWANAG ANG MGA TEORYANG PAMPANITIKAN
Ang mga teoryang pampanitikan ay ang mga hinihinalaang pinagmulan ng ideya ng mga manunulat para sila ay makagawa ng mga katha nila. Ilan na rito ang:
1. Teoryang Klasismo- naglalaman ng mga payak na pangyayari.
2. Teoryang Humanismo- nagpapakita ng mga kakayahan ng mga tao at ang kalakasan nito.
3. Teoryang Imahismo- gumagamit ng mga imahen sa kanilang akda.
4. Teoryang Feminismo- binibigyang-diin ang paglaban ng mga kababaihan
5. Teoryang Arkitaypal- Ang paggamit ng may-akda ng mga simbolismo sa kanyang akda.
6. Teoryang Pormalistiko- mga akdang ginagamitan ng tuwirang panitikan.
7. Teoryang Eksistensyalismo- layunin na ipakita na ang tao ay may kakayahang pumili.
8. Teoryang Romantisismo- pagpapakita ng mga paraan ng isang tao na ipakita ang kanyang pagmamahal
9. Teoryang Bayograpikal- mga akdang personal na nararamdaman ng may-akda.
10. Teoryang Saykoanalitiko- ang pagnanasa ng isang tao o pagiging agresibo sa gawaing sekswal.
B. TEORYANG GAGAMITIN SA PAGSUSURI
Teoryang Eksistensyalismo
PAGSUSURI GAMIT ANG TEORYANG NAPILI
Sapagkat katulad ni Pilang, kahit na si Pastor pa ang nagwagi sa kanilang “paligsahan” ni Ore ay si Ore pa rin ang pinili niya, at siya ay may kakayahang pumili kung ano ang kanyang naisin.
REAKSYON
Nakakatuwa ang nagging transisyon at ang pinaparating ng kwento na ang isang tao ay hindi lamang talaga namimili ng kanyang magugustuhan sa pisikal na kaanyuan lamang kundi pati na rin sa bukal ng kalooban.